Ngày nay, xu hướng sử dụng vận động viên da đen ngày càng phổ biến trong các bộ môn thể thao, đặc biệt là các bộ môn liên quan tới thể chất và sức mạnh. Bóng đá cũng không ngoại lệ, các cầu thủ gốc Phi ngày càng xuất hiện nhiều trong các câu lạc bộ và kể cả trong các đội tuyển quốc gia. Các đội tuyển quốc gia như Pháp, Tây Ban Nha, Đức, Anh, Hà Lan.., với sự hiện diện của các cầu thủ gốc Phi không còn mới lạ. Đối với các đội tuyển ở Nam Mỹ, sự xuất hiện của đông đảo cầu thủ da đen càng dễ lý giải với sự giao thoa giữa các chủng tộc trong dòng biến thiên của lịch sử.
Tuy nhiên, vào world cup 2014, các nhà quan sát đã đưa ra những câu chuyện kỳ lạ về 2 đội tuyển góp mặt trong trận chung kết đó là Đức và Argentina, trong khi đội tuyển Đức ở châu Âu có 1 cầu thủ da Đen trong đội hình thì đối thủ của họ là Argentina đến từ Nam Mỹ lại không hề có cầu thủ da Đen nào
Chủ đề này cũng đc tạo ra những bàn tán World Cup 2018 và đến năm 2022 chủ đề ấy lại đc bàn tán sôi động hơn bao giờ hết, khi mà Messi và các đồng đội đã lên ngôi vô địch ở World Cup 2022 với một đội hình không có 1 cầu thủ da đen nào? Vậy Tại sao đội tuyển Argentina không có nhiều cầu thủ da đen, trái ngược hoàn toàn với các quốc gia Nam Mỹ khác như Brazil, Chile, Uruquay…? Có phải vì đất nước Argentina không có người da Đen?
Ngược dòng thời gian trở về thời kỳ Nam Mỹ còn là thuộc địa của Tây Ban Nha, người ta đã ước tính có khoản 12 triệu nô lệ là người da Đen gốc châu Phi đã được mua bán ở Nam Mỹ. Vào năm 1588, nô lệ châu phi cũng đã mua bán mạnh mẽ tại cảng Buenos Aires ở Argentina, đây là nơi trung chuyển giao lưu mua bán nô lệ sầm uất nhất thời đó. Nô lệ da đen được cung cấp vào các đồn điền nông nghiệp và khai thác mỏ là chủ yếu. Trong thế kỷ 18 và 19, dân da Đen chiếm tới 50% dân số ở một số thành phố ở Argentina và có tác động sâu sắc đến văn hóa, kinh tế, chính trị ở Argentina
Tuy nhiên, đến năm 2010, chính phủ Argentina đã công bố một cuộc điều tra dân số ghi nhận chỉ có 149.493 người da đen, tương đương chỉ 1% dân số của quốc gia này. Dữ liệu này dường như xác nhận quốc gia này là xứ sở của người da trắng. Vậy điều gì đã làm cho số lượng người da Đen gốc Phi giảm số lượng lớn như vậy? Người Argentina có một số giả thuyết để giải thích về sự vắng mặt của người Argentina da đen như sau:
- Giả thuyết đầu tiên và cũng là phổ biến nhất đó là: Trong cuộc chiến tranh giành độc lập của Argentina (1810-1819), các đội quân cách mạng đã bắt những người nô lệ da đen tham gia chiến đấu chống lại lực lượng Tây Ban Nha và kèm theo lời hứa sẽ cho người da Đen được tự do sau khi phục vụ trong quân đội đc 5 năm, Dân da Đen tử nạn rất nhiều trên chiến trường vì họ đc sử dụng như là “BIA ĐỠ ĐẠN”, phần còn lại thì đào ngũ, không trở về địa phương mà di cư qua các vùng đất khác như Lima, Peru, Uruquay…
- Một giả thuyết khác về sự suy giảm người da Đen ở Argentina đó là họ đã chết vì bệnh dịch. Dịch tả vào năm 1861 và 1864, dịch SỐT VÀNG DA 1871 đã giết chết hàng triệu người, một số học giả cho rằng nhiều người da đen ở Argentina không thể rời khỏi các khu vực bị nhiễm bệnh nặng nề ở thủ đô Buenos Aires do nghèo đói và họ đã chết vì dịch bệnh. Tuy nhiên giả thuyết này cũng nhanh chóng bị bác bỏ, bởi vì, tỉ lệ người da đen sống sót trong đại dịch là rất cao!.
Số lượng người da Đen bị chết trong các cuộc chiến tranh và dịch bệnh không đáng kể so với 1 số lượng lớn người da Đen đến với Argentina qua con đường mua bán nô lệ và chỉ còn 1 giả thuyết được chấp nhận rộng rãi nhất đó là sự giao thoa giữa các chủng tộc ở Argentina: đó là người bản địa, người da Đỏ châu mỹ, người da trắng châu Âu di cư sang và người da Đen nô lệ. Có lẽ, chính sự giao thoa, lai tạo giữa các chủng người đã dẫn đến sự biến mất của màu da đen của dân châu Phi ở đất nước Argentina?
Sự biến mất của người dân da Đen bắt đầu khi của các nhà lãnh đạo da Trắng ở Argentia mong muốn đất nước trở nên văn minh hơn giống như các nước ở châu Âu. Nhà lãnh đạo người Argentina Da trắng như Domingo Faustino Sarmiento, cựu tổng thống Argentina (nhiệm kỳ 1868-1874), đã viết cuốn sách “Facundo: Văn minh và man rợ” (1845), trình bày chi tiết về “sự lạc hậu” của Argentina và điều mà ông cho rằng để đem đến cho quốc gia sự văn minh đó là kế thừa và di sản của châu Âu thay vì châu Phi. Và Màu da của người dân là yếu tố cần phải thay đổi đầu tiên.
Chế độ nô lệ ở Argentina bị bãi bõ trên cả nước vào năm 1853 và riêng thủ đô Buenos Aires đến năm 1861 chế độ nô lệ mới được bãi bỏ. Điều này đã giúp những người da Đen tự do hơn trong nhiều khía cạnh trong cuộc sống.
Vào những năm 1850, nhà triết học chính trị và nhà ngoại giao Juan Bautista Alberdi, người được biết đến nhiều nhất là người đã đề xuất chính sách “Cai trị là để đông dân”
Tổng thống Argentina Justo José de Urquiza (nhiệm kỳ 1854-60) đã ủng hộ ý tưởng của Juan Bautista Alberdi với chính sách CAI TRỊ LÀ ĐỂ ĐÔNG DÂN và thúc đẩy dân nhập cư đặc biệt là dân châu Âu da trắng vào đất nước Argentina. Điều này đã đươc ghi vào Tu chính án 25 của Argentina với nội dung: Chính phủ sẽ thúc đẩy việc nhập cư dân châu Âu. Điều khoản đó vẫn còn trong hiến pháp của Argentina cho đến ngày hôm nay.
Đáp lại lời kêu gọi nhập cư dân châu Âu của chính phủ Argentina, từ năm 1860 đến năm 1914, đã có hơn 4 triệu người nhập cư châu Âu da trắng và 1 số di dân đến từ Trung Đông đã trở thành cư dân của Argentina.
Chính sự di cư đa dạng và áp đảo về số lượng chủng tộc da trắng, qua thời gian, theo dòng lịch sử và sự giao thoa lai tạo giữa các chủng tộc khác nhau, đã sản sinh ra những người Argentina đa dạng về màu da và người da màu đen dần biến mất, người Argentina đã từng sử dụng những cụm từ khác nhau để có thể phân biệt màu da của các chủng người mới và cũ có trên đất nước của họ có thể kể đến như là:
- criollos là thuật ngữ để chỉ chủng người là hậu duệ của người da trắng Tây Ban Nha từ lúc Tây Ban Nha mới di cư tới xâm chiếm vùng đất Argentina
- morocho ám chỉ những người có làn da màu rám nắng, những người này không thuần chủng là người da trắng cũng không phải da đen, đây là chủng người đã được lai tạo qua nhiều thế hệ giữa dân da Trắng vs dân da Đen. Người Morocho nổi tiếng nhất ở Argentina là huyền thoại bóng đá Diego Maradona
- ngoài ra còn có chủng người pardo (da màu nâu) và trigueño (màu lúa mì).
Trong những năm 1990 và 2000, người Tây Phi bắt đầu di cư đến Argentina với số lượng lớn hơn do châu Âu thắt chặt luật nhập cư. Trong khi cuộc điều tra dân số tiết lộ rằng Argentina có gần 1.900 công dân gốc Phi sinh năm 2001, con số đó đã tăng gần gấp đôi vào năm 2010. Và đến năm 2010, chính phủ Argentina đã công bố một cuộc điều tra dân số ghi nhận chỉ có 149.493 người da đen, tương đương chỉ 1% dân số của quốc gia này. Trong 10 năm qua, con cháu người Phi từ các nước Mỹ Latinh khác như Brazil, Cuba và Uruguay cũng ngày càng đến Argentina tìm kiếm cơ hội phát triển kinh tế. Ngày nay, ở thủ đô Buenos Aires, Argentina có khoản 150000 là những người nhập cư từ Cape Verdean và con cháu của họ. Điều này cho thấy chính sách tẩy trắng của Argentina đã khá thành công
Tóm lại, Hiểu được lịch sử này cho thấy: Argentina là 1 đất nước đa dạng chủng tộc và màu da hơn nhiều so với những gì mà chúng ta đã nghĩ. Vì vậy, nếu nói đội tuyển Argentina toàn da trắng thì không đúng, mà nói đội tuyển Argentina không có cầu thủ gốc châu Phi thì cũng không đúng, chẳng qua là màu da họ đã nhạt đi nhiều sau nhiều thế hệ trước nên chúng ta không thể phân biệt bằng mắt rõ ràng như màu da của người da Đen được
Ở Argentina hoàn toàn có cầu thủ da Đen, tuy nhiên có thể chưa có cầu thủ da Đen nào đủ trình độ chuyên môn để chơi cho đội tuyển quốc gia Argentina hoặc có thể, có 1 yếu tố nào đó liên quan tới hệ tư tưởng, chính trị, văn hóa, của đất nước đã chi phối các cầu thủ da Đen lên tuyển Argentina, chúng ta hãy cùng quan sát đội tuyển Argentina trong tương lai nhé!.
