Nhìn vào bức ảnh này, chắc ai cũng từng thấy qua 1 lần trên internet, trên các poster hoặc trên các áo thun, các tạp chí, sách báo… Vậy người trong ảnh là ai, bức ảnh được chụp khi nào, hôm nay mình sẽ giới thiệu cho các bạn biết sự thật thú vị đằng sau bức ảnh này nhá.
Người trong ảnh có tên là Che Guevara (1928-1967), là một nhà cách mạng, bác sĩ, nhà văn, du kích, nhà ngoại giao, nhà lý luận quân sự người Argentina. Che Guevara cùng với Raul Castro đc xem là cánh tay đắc lực của chủ tịch Fidel Castro, góp phần quan trọng tạo nên chiến thắng của cuộc cách mạng Cuba chống lại chế độ độc tài Fulgencio Batista vào ngày 1/1/1959
Sau cách mạng Cuba, ông nắm giữ nhiều vai trò quan trọng trong chính phủ, ông đứng đầu trong tòa án xét xử tội phạm chiến tranh, đc bầu làm bộ trưởng bộ Công nghiệp, tiến hành cải cách ruộng đất, thực hiện chiến dịch xóa mù chữ, làm chủ tịch ngân hàng quốc gia, đứng đầu lực lượng vũ trang, làm nhà ngoại giao đi khắp thế giới thay mặt cho đất nước Cuba. Nói chung, cuộc đời của Che Guevara có lý tưởng rất lớn, có hoài bão và rất phiêu lưu, các bạn có thể đọc thêm trên Internet!
Trở lại bức ảnh nổi tiếng của Che, nó bắt đầu vào 1 sự kiện chấn động đất nước Cuba.
4/3/1960, La Coubre , một con tàu với trọng tải 4.310 tấn của Pháp, đag bốc dỡ hàng hóa đặc biệt, đó là vũ khí, bom, đạn… đc vận chuyển từ cảng Antwerp của Bỉ đến Havana, Cuba. Việc dỡ hàng hóa là chất nổ, vũ khí, bom đạn…trực tiếp lên bến tàu ở Havana là vi phạm các quy định của cảng. Những con tàu với những hàng hóa đặt thù neo đậu ở trung tâm bến cảng chẳn khác nào những quả bom… có thể gây ra thảm họa trong lúc bốc dỡ bom đạn.
Vào 3:10 chiều, con tàu đã phát nổ vì 1 lý do nào đó, quân đội Cuba đc huy động cùng hàng trăm người người đến bến tàu để hỗ trợ nạn nhân của vụ nổ, tuy nhiên, chỉ 30 phút sau vụ nổ đầu tiên, vụ nổ thứ hai sau xảy ra, mạnh hơn đã dẫn đến nhiều người thiệt mạng và bị thương. Ước tính số người chết là từ 75 đến 100; hơn 200 người bị thương.
Vào thời điểm vụ nổ xảy ra, Che Guevara đang giữ chức bộ trưởng bộ Công nghiệp và đang chủ trì 1 cuộc họp tại Viện Cải cách Nông nghiệp Quốc gia . Ông lái xe đến hiện trường, tham gia vào đội cứu hộ và dành vài giờ tiếp theo để trực tiếp chăm sóc y tế cho các nạn nhân của vụ nổ
5/3/1960, tức là ngày hôm sau vụ nổ, tại lễ tưởng niệm những nạn nhân của vụ nổ tàu La Coubre tại nghĩa trang Colon, chủ tịch Fidel Castro đã nói nói rằng Hoa Kỳ phải chịu trách nhiệm về vụ nổ, ông cho rằng Hoa Kỳ đã cố tình phá hoại để Cuba không nhận được lô hàng vũ khí để bảo vệ đất nước.
Chu tịch Fidel Castro tiếp tục bài phát biểu tưởng niệm cho những nạn nhân vụ nổ tàu tại góc đường 23 và đường 12 tại thủ đô La Havana, tại đây ông đã lần đầu tiên sử dụng cụm từ: “Patria o Muerte” có nghĩa là “Đất nước hay cái chết” rất nổi tiếng của ông.
Tại thời điểm đó, Che cũng là 1 phần cốt cán của ban lãnh đạo, nên ông cũng có xuất hiện cùng nhiều lãnh đạo khác và đứng cùng với chủ tịch Fidel Castro trong lúc phát biểu, trong 1 khoảnh khắc, phóng viên nhà báo Alberto Korda đang chụp những bức ảnh của chủ tịch Fidel Castro đang phát biểu và ông vô tình bắt trọn khoảnh khắc của Che Guevara và cho ra đời bức ảnh mang tính biểu tượng này!
Kordar (1928-2001) là phóng viên, nhà báo của tờ La Revolución, đồng thời ông cũng là người phụ trách hình ảnh, chụp ảnh cho chủ tịch Fidel Castro trong nhiều năm, Kodar đã có mặt tại lễ tưởng niệm các nạn nhân, để ghi lại những hình ảnh của chủ tịch Fidel Castro và ban lãnh đạo, Korda chụp được 2 tấm của Che trước khi ông rút lui vào đám đông, Che Guevara với mái tóc dài buông xuống dưới chiếc mũ nồi đặc trưng, khuôn mặt cương nghị, pha lẫn sự tức giận, căm phẫn, tiếc thương cho những nạn nhân tại vụ nổ tàu tại cảng Havana. Đây là bức ảnh đầy đủ của nhiếp ảnh gia Korda chụp, còn đây là bức ảnh mà các bạn hay thấy trên mạng và các phương tiện thông tin đại chúng
Trong cuốn sách: Cuba qua ảnh của Korda (của tác giả Christophe Loviny chấp bút) ông nói: “Tôi chụp một loạt ảnh của Fidel và những người đứng gần ông bằng khẩu độ 90mm. Bất ngờ Che xuất hiện trong ống ngắm chiếc Leica của tôi. Do phản xạ, tôi bấm máy hai lần: một bức nằm ngang, một bức thẳng đứng. Không có đủ thời gian để bấm đến lần thứ ba. Trở về phòng rửa ảnh, tôi muốn lấy bức nằm ngang. Nhưng có cái đầu của ai đó che khuất vai của Che ở phía trên. Tôi phải nhanh chóng giao ảnh cho tòa soạn. https://tuoitre.vn/ai-la-tac-gia-buc-anh-che-guevara-232058.htm
Để chụp được bức ảnh, Korda đã sử dụng máy ảnh Leica M2 với ống kính 90 mm, được trang bị Kodak Plus-X (đây 1 loại phim của hãng Kodak). Khi nói về bức ảnh này, Korda cho biết “bức ảnh này không phải là sản phẩm của kiến thức hay kỹ thuật. Đó thực sự là 1 khoảnh khắc, sự trùng hợp ngẫu nhiên, hay đơn giản đó chỉ là may mắn.”
Nhà báo Korda đã gửi những tấm ảnh chụp trong lễ tưởng niệm cho Tổng biên tập tờ báo La Revolución ở Cuba, nhưng ông không chọn bức ảnh của Che, mà chỉ chọn những bức ảnh của chủ tịch Fidel Castro để đăng báo
Vào thời gian đó và những năm tiếp theo, bức ảnh mang tính biểu tượng của Che chưa được nổi tiếng và phổ biến trên thế giới, Nhà báo Korda đặt tên cho bức ảnh là Guerrillero Heroico — “Chiến binh du kích anh hùng” — và treo nó lên tường trong phòng làm việc của ông bên cạnh ảnh của nhà thơ Chile Pablo Neruda, như là 1 bức ảnh yêu thích của ông
THÔNG TIN KHÁC
Korda sinh tại Cuba cùng năm với Che (1928) và mất vào tháng 5-2001 tại Paris trong khi đang đi cùng các bức ảnh của ông trong một cuộc triển lãm lưu động khắp thế giới. Là người chụp ảnh thời trang và quảng cáo tại Cuba trước cách mạng, Korda đã trở thành một nhà nhiếp ảnh, một nhà báo ảnh quan trọng của Cuba sau khi chế độ Bastita cáo chung. https://tuoitre.vn/che-guevara—chan-dung-bat-tu-260888.htm
Diễn biến tiếp theo sau vụ nổ
7/3/1960, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Christian Herter đã phủ nhận cáo buộc của chủ tịch Fidel Castro trong một cuộc họp với các quan chức của Cuba tại Washington, sau đó Hoa Kỳ đã ra một công hàm phản đối chính thức được gửi tới Bộ trưởng Ngoại giao Cuba Raul Roa vào ngày 15/3/1960. [6]7/3/1960, tờ Miami Herald đưa tin cáo buộc của Jack Lee Evans, một người Mỹ vừa trở về từ Havana, nơi anh ta đã làm việc và sống cùng William Alexander Morgan , một người Mỹ đã chỉ huy lực lượng nổi dậy trong cuộc Cách mạng Cuba . Anh ta cho biết anh ta đã lên tàu La Coubre vào ngày 2/3 cùng với Morgan và những người khác để vận chuyển súng máy và đạn dược cho NIAR. Sau đó, anh ta biết được âm mưu của một chống cộng làm nổ con tàu, không nghĩ rằng Morgan có liên quan, và bây giờ lo sợ cho tính mạng của mình. Morgan phủ nhận việc từng ở trên tàu và nói về Evans: “Thằng nhóc phải mất trí để nói những điều như thế.” [7] Morgan bị bắt bảy tháng sau đó, bị buộc tội ủng hộ những kẻ phản cách mạng, và bị xử tử vào tháng 3/1961.
Vào những năm tiếp theo Che giữ nhiều chức vụ quan trọng trong bộ máy nhà nước của Cuba, từ 1960-1961, Che giữ chức bộ trưởng bộ Công Nghiệp, Thống đốc Ngân hàng Quốc gia và Bộ trưởng Kinh tế Cuba
4/1961, tờ báo La Revolución mới công bố chân dung của Che lần đầu tiên, nhằm giới thiệu 1 hội nghị được tổ chức, với người diễn giả là: “Tiến sĩ Ernesto ‘Che’ Guevara.” Lúc này bức ảnh vẫn chưa đc nổi tiếng!
1965, Che Guevara bí mật chia tay đất nước Cuba – sang châu Phi tham gia cuộc cách mạng đấu tranh giải phóng dân tộc ở Congo. Trước khi lên đường, Che Guevara viết bức thư từ biệt gửi lãnh tụ Fidel Castro, trong đó ông tuyên bố tự nguyện từ bỏ mọi chức vụ trong Đảng và trong Chính phủ Cuba, từ bỏ quyền công dân Cuba và không để lại bất cứ một di sản vật chất gì cho vợ và các con.
1966, từ châu Phi, Che Guevara bí mật trở về châu Mỹ, tập họp cùng một số chiến sĩ cách mạng tình nguyện thành lập đội quân du kích để phát động đấu tranh cách mạng ở Mỹ Latinh giải phóng các dân tộc ở các nước Mỹ La Tinh khỏi ách thống trị của chủ nghĩa đế quốc Mỹ và các chế độ độc tài quân sự được Mỹ hỗ trợ và chỉ đạo.
Che Guevara chọn Bolivia để thực hiện lý tưởng của mình, ông lãnh đạo cuộc chiến tranh du kích ở nước này nhằm lật đổ chế độ độc tài quân sự nhằm giải phóng đất nước Bolivia, tuy nhiên ông ko thiết lập được mối liên hệ với các lực lượng cách mạng chân chính khác, không có sự hưởng ứng rộng rãi của các tầng lớp quần chúng nhân dân lao động ở Bolivia, đội quân du kích nhỏ của Che Guevara rơi vào tình thế hiểm nghèo giữa những cánh rừng rậm, bị quân đội địa phương săn đuổi, bao vây.
7/10/1967, Che Guevara và đồng đội bị lộ vị trí đóng quân trong khe núi Yuro, Bolivia
8/10/1967, Một trận địa phục kích của quân phiệt Bolivia dưới sự chỉ huy của CIA và khoản 180 binh sĩ, đánh 1 trận lớn với quân du kích, trận chiến không cân sức đã diễn ra với những tổn thất nặng nề cho quân du kích. Che bị thương và bị địch bắt cùng một số đồng đội.
9/10/1967, CIA và Tổng thống Bolivia René Barrientos đã ra lệnh xử tử Che Guevara. Quân phiệt Bolivia đã cắt bàn tay của ông và gửi cho Fidel Castro nhằm uy hiếp ông, Còn thi thể Che Guevara cùng thi thể các đội viên du kích khác chúng đem chôn vội vàng vào một ngôi mộ bí mật.
KHÔNG ĐỌC
Sau mấy lần thay đổi Chính phủ ở Bolivia, ngôi mộ của Che dần dần bị quên lãng. Đến tháng 7/1997, người ta đã tìm được mộ của Che tại làng Vallegrande, Bolivia, sau khi giám định chính xác, di cốt của Che cùng di cốt của các đội viên du kích được đưa về an táng tại Cuba vào ngày 17/10/1997. Hiện giờ Che và các đội viên du kích được an táng tại nghĩa trang Santa Clara cách thủ đô La Habana về phía Nam 300km. https://www.history.com/this-day-in-history/iconic-photo-of-che-guevara-taken
18/10/1967, Khi nghe tin Che Guevara qua đời, tại tòa nhà năm tầng của bộ Nội Vụ Cuba ở Plaza de la Revolución ở Havana, tòa nhà nơi Che Guevara từng làm việc trước đây, chủ tịch Fidel đã tổ chức lễ tưởng niệm Che và đã công khai ghi nhận cái chết của Che Guevara trước đám đông hơn một triệu người
José Gómez Fresquet, nghệ sĩ sáng tạo, họa sĩ nổi tiếng người Cuba, khi nghe tin Che qua đời, ông đã lập tức sản xuất tấm Poster để sử dụng tại cuộc mít tinh tưởng niệm ông tại tòa nhà Bộ Nội Vụ Cuba. Nhiếp ảnh gia Korda đã đưa cho José Gómez Fresquet một bản sao của bức chân dung để làm cơ sở cho tấm Poster. Đây là tấm poster Guerrillero Heroico được tạo ra ở Cuba trong ngày lễ tưởng niệm. Ngày nay, tấm poster đã được thay bằng 1 bức chân dung của Che bằng một đường viền bằng khung thép vĩnh cửu ở bên ngoài tòa nhà. http://www.collection-politicalgraphics.org/detail.php?module=objects&type=browse&id=2&term=Jos%C3%A9+G%C3%B3mez+Fresquet+%28Fr%C3%A9mez%29&kv=8458&record=0&page=0
Cũng vào năm 1967, trong thời gian Che bị bắt và giam giữ, 1 nhà xuất bản giàu có và trí thức người Ý Giangiacomo Feltrinelli, sau khi trở về từ Bolivia và mang theo cuốn Nhật ký Bolivia của Che, ông muốn nhanh chóng xuất bản cuốn nhật ký để đc cả thế giới biết được ý nghĩa cuộc chiến của Che và bản chất xấu xa của quân phiệt Bolivia và CIA, ông muốn dùng sức ảnh hưởng của mình để cho thế giới biết được cuộc chiến hiện tại như thế nào, và mong muốn thế giới gây áp lực để chính phủ Bolivia thả người bạn của ông là Giáo sư Regis Debray và đội quân du kích của Che đang bị bắt làm tù binh
Chính phủ Cuba đã nhanh chóng giới thiệu ông với nhiếp ảnh gia Kodar và đc Kodar tặng cho 2 bức ảnh để làm poster. Khi trở về Ý, ông đã nhanh chóng cho xuất bản cuốn sách Nhật Ký Bolivia với ảnh bìa là bức ảnh của Che và hàng nghìn poster, để mọi người biết được tình trạng của Che và đội quân của ông hiện tại đang bị giam giữ. Rất tiết nỗ lực của ông đã ko thành công, Che đã bị hành quyết vào ngày 9/10/1967. Tuy nhiên cuốn Nhật ký Bolivia của Che và hình ảnh của ông đã trở nên phổ biến khắp thế giới.
Giờ đây, Che Guevara và hình ảnh của ông xuất hiện khắp nơi, từ internet cho đến các văn hóa phẩm ngoài đời sống bạn đều dễ dàng bắt gặp, Che đã trở thành biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, biểu tượng của những cuộc cách mạng vũ trang và cuộc đấu tranh bản địa ở Châu Mỹ La tinh. Vì vậy, sau này, có rất nhiều cuộc biểu tình, nổi dậy trên thế giới thường sử dụng hình ảnh của Che để làm hình đại diện cho sự mục đích chiến đấu của họ
Và đó là những thông tin thú vị về bức ảnh biểu tượng của Che Guevara, những thông tin này mình tổng hợp từ nhiều nguồn trên Internet, Google, Wikipedia, nếu có gì sai sót hoăc thiếu sót các bạn hãy để lại cmt cho mọi người cùng biết với nhé.
