Trong ngành công nghiệp hàng không từ thuở sơ khai, các máy bay chở khách đã áp dụng thiết kế cửa sổ, không chỉ giảm bớt cảm giác ngột ngạt cho hành khách mà còn đảm bảo đủ ánh sáng trong khoang máy bay để mọi người dễ dàng ứng phó với các tình huống bất ngờ có thể xảy ra.
Trong những ngày đầu, các máy bay thương mại đều có thiết kế cửa sổ hình vuông hoặc hình chữ nhật, để hành khách tha hồ ngắm phong cảnh bên ngoài một cách thoải mái nhất. Thiết kế này đơn giản là xuất phát từ sự quen thuộc của cửa sổ hình vuông trong kiến trúc nhà cửa, xe hơi hay trên các phương tiện công cộng. Và ngày nay, những chiếc cửa sổ hình vuông đã thay thế bằng những những chiếc cửa sổ bằng hình bầu dục, vậy nguyên nhân do đâu? Các bạn cùng theo dõi video với mình nha!
- Ngược dòng lịch sử về năm 1949, nhà máy sản xuất máy bay de Havilland ở Vương quốc Anh đã giới thiệu chiếc máy bay phản lực thương mại đầu tiên trên thế giới mang tên: de Havilland DH.106 Comet 1, được đưa vào hoạt động vào 5/1952, chiếc máy bay được chào đón như là sự khởi đầu mới trong lĩnh vực vận chyển hành khách. Máy bay phản lực ra đời sử dụng động cơ tua-bin phản lực thay thế cho những chiếc máy bay động cơ cánh quạt trước đây, giúp nó có thể bay cao ở tầm 10-15km, tốc độ cao hơn và tiết kiệm nhiên liệu hơn. Comet 1 được xem là niềm tự hào của người Anh thời bấy giờ và đây cũng là chiếc máy bay phản lực thương mại đầu tiên trên thế giới có thiết kế cửa sổ HÌNH VUÔNG.
Tuy nhiên, chiếc phản lực Comet 1, chỉ hoạt động suông sẻ trong thời gian ngắn và tiếp theo đó là 1 chuỗi những tai nạn đáng tiếc đã xảy ra
- Vào 26/10/1952, chiếc Comet 1 gặp tai nạn lần đầu tiên khi khởi hành từ sân bay Ciampino, Rome Italia đã không thể cất cánh và đâm vào mặt đất gồ ghề ở cuối đường băng. Hai hành khách bị thương nhẹ và chiếc máy bay đã bị loại bỏ.
- Vào 3/3/1953, chiếc Comet 1A phiên bản mới của Hãng hàng không Canada Pacific Airlines, được đặt tên là Empress of Hawaii, đã không thể cất cánh trong khi cố gắng cất cánh vào ban đêm từ sân bay Karachi, Pakistan, trên một chuyến bay giao hàng đến Úc. Máy bay lao xuống một kênh thoát nước khô cạn và va chạm với một bờ kè, khiến cả 5 phi hành đoàn và 6 hành khách trên máy bay thiệt mạng.
Vụ tai nạn được ghi nhận là tai nạn máy bay phản lực gây chết người đầu tiên trên thế giới, tuy nhiên, theo kết luận điều tra thì nguyên nhân dẫn đến tai nạn là do phi công điều khiển - Vào 2/5/1953, Vụ tai nạn máy bay gây chết người thứ 2 của Comet 1 mang số hiệu 783, bị rơi trong một trận giông bão dữ dội sáu phút sau khi cất cánh từ sân bay Calcutta-Dum Dum (nay là Sân bay Quốc tế Netaji Subhash Chandra Bose ở Ấn Độ, giết chết tất cả 43 người trên máy bay
- Tiếp đó vào 10/1/1954, chiếc máy bay Comet 1, mang số hiệu 781, sau khi cất cánh được 20 phút từ Sân bay Ciampino ở Rome, trên đường đến Sân bay Heathrow ở London, đã bị vỡ toạt giữa không trung và rơi xuống biển Địa Trung Hải, khiến 35 người thiệt mạng.
- Và đỉnh điểm là vào ngày 8/4/1954, chiếc máy bay Comet 1 mang số hiệu 201 của hãng hàng không South African Airways khởi hành từ Sân bay Ciampino ở Rome, Italia trên đường đến Cairo Ai Cập, đã đâm xuống biển khiến 21 người thiệt mạng.
Sau tai nạn máy bay này, các dịch vụ của máy bay Comet 1 bị đình chỉ và chỉ được hoạt động trở lại vào 4/10/1958 với Comet 4S, phiên bản mới hơn và cải tiến hơn
Tuy nhiên, kể cả có cải tiến liên tục thì vẫn có rất nhiều vụ máy bay rơi liên quan tới máy bay Comet tổng cộng nó đã tai nạn 26 lần, trong đó có 13 vụ tai nạn chết người khiến 426 người thiệt mạng.
Dựa vào những gì còn sót lại từ vụ tai nạn của máy bay Comet 1 vào năm 1954, nhóm điều tra cố gắng phân tích và phát hiện rằng ở các vụ tai nạn, thi thể được vớt lên đều có dấu hiệu tổn thương hộp sọ và dấu vết của nổ phổi, đây là dấu hiệu chắc chắn rằng khoang chứa đã bị giảm áp suất, bởi vì áp suất giảm đột ngột sẽ khiến phổi nở ra cho đến khi chúng bị vỡ và gây tử vong
- Để xác thực thông tin này, các nhà nghiên cứu đã xây dựng một hộp sắt khổng lồ và di chuyển một chiếc máy bay vào trong đó. Họ đổ đầy nước vào trong cùng với máy bay, đồng thời tạo áp suất cho nước sau khi đổ đầy để có thể mô phỏng mức áp suất mà máy bay di chuyển ở trên cao phải chịu. Chưa đầy một tháng thực hiện thí nghiệm, các nhà nghiên cứu phát hiện những vết nứt dài 2m trên thân máy bay. Người ta cũng nhận thấy sức căng xung quanh cửa sổ và cửa ra vào cao gấp 4 lần so với phần còn lại của máy bay.
Với các tính toán của các kỹ sư lúc ban đầu, máy bay phản lực bắt đầu bay ở độ cao cao hơn để cắt giảm chi phí, vì càng trên cao, ở đó ít lực cản hơn, hạn chế việc sử dụng nhiên liệu không cần thiết, tiết kiệm nhiều chi phí. Tuy nhiên, máy bay càng lên cao, áp suất khí quyển càng giảm, chênh lệch áp suất giữa bên trong khoang máy bay và bên ngoài càng lớn. Thân máy bay nở ra, áp suất trong khoang máy bay sẽ tác động lên các bộ phận khác của máy bay, áp lực sẽ lan truyền qua các chi tiết, bao gồm cả cửa sổ, nếu cửa sổ hình vuông hay chữ nhật, những cạnh sắc hay góc vuông của hình vuông là nơi chịu nhiều áp lực của máy bay, sức căng của áp suất tăng cao tác động lên 4 góc của cửa sổ hình vuông, đến khi cửa sổ không chịu được nữa thì dẫn đến cửa sổ bị vỡ, gây tác động lan truyền làm vỏ máy bay dễ bị xé toạt và tai nạn xảy ra
Ngược lại, những chiếc cửa sổ hình bầu dục hay hình tròn không hề có một điểm tập trung nào chịu tác động, vậy nên áp lực và phân bố lực tác động đều hơn, giảm thiểu khả năng bị nứt vỡ. Hơn nữa các dạng hình tròn, bầu dục là những hình khối khỏe hơn, không bị biến dạng từ tác động bên ngoài, từ đó có thể chịu được áp lực sinh ra từ chênh lệch áp suất giữa bên ngoài và bên trong máy bay, ngoài ra trên cửa sổ còn có một lỗ nhỏ có tác dụng cân bằng áp suất và sức ép giữa bên trong và bên ngoài. Nguyên tắc thiết kế cửa sổ hình tròn hoặc bầu dục cũng đc áp dụng trên tàu thuỷ, trên thuyền hay cả tàu vũ trụ.
Và đó những thông tin thú vị về cửa sổ máy bay, những thông tin này mình tổng hợp từ nhiều nguồn trên Internet, nếu có gì sai sót các bạn hãy để lại comment cho mọi người cùng biết với nhé. Nhớ like share và subscirbe. Cảm ơn các bạn.
NGUỒN:
https://science.howstuffworks.com/transport/flight/modern/airplane-windows-round.htm
https://www.baaa-acro.com/crash/crash-de-havilland-dh106-comet-1-elbe-island-35-killed
https://tinhte.vn/thread/tai-nan-do-loi-thiet-ke-de-havilland-comet-va-cau-chuyen-cua-so-hinh-vuong.2929407/
